|
Od najdawniejszych czasów Olecko (Margrabowa) znane było z największego rynku i najzimniejszego klimatu. Tu na wschodnich krańcach Mazur notowano najniższe temperatury spośród wszystkich miejscowości położonych na terenach do 1000 m nad poziomem morza.
1 kwietnia 1883 roku dzięki staraniom nauczyciela Pabsta do Olecka (Margrabowa) przeniesiono stację meteorologiczną (drugiego rzędu). Od tego czasu dokonywano regularnych pomiarów meteorologicznych. Margrabowę określano jako najzimniejsze miasto w Niemczech. Stacja meteorologiczna znajdowała się w pobliżu Szkoły Rolniczej (dzisiaj Szkoła Podstawowa nr 3 na ulicy Kolejowej). Niezbędne przyrządy otrzymano dzięki kontaktom z Centralnym Związkiem Gospodarstwa Wiejskiego dla Litwy i Mazur. Wyniki pomiarowe oleckiej stacji drukowane były w wystruckim czasopiśmie „Georgine” oraz w sprawozdaniach z działalności stacji meteorologicznej (Die Wetterstation der Landwirtschaftsschule zu Marggrabowa).
15 marca 1888 r. w Marggrabowej zanotowano -30,0°C., absolutne minimum temperatury (5 cm. nad ziemią). "Meteorologische Zeitschrift", Herausgegeben im Auftrage der Oesterreichischen Gesellschaft für Meteorologie und der Deutschen Meteorologischen Gesellschaft, Redigirt, Von Dr. J. Hann - Wien, Hohe Warte, und, Dr. W. Köppen - Hamburg, Seewarte, Sechster Jahrgang, XXIV. Bd. der "Zeitschrift der Oesterr. Ges. für Meteorologie, 1889, Wien Verlag von Eduard Hölzel, Herausgeber Hugo Hölzel).
Klimat (wg Rocznika Statystycznego woj. warmińsko-mazurskiego z 2001 roku)
- średnia roczna temperatura powietrza w okresie roku wynosi 7,5 C,
- średnia miesięczna temperatura powietrza w styczniu: -0,6 C, a w lipcu 19,8 C,
- roczne sumy opadów w [mm]: w roku 1999 – 701, w 2000 – 607 i 2001 – 663,
- roczne sumy opadów na przestrzeni lat wynoszą 550 – 750 [mm],
- dość długo utrzymuje się pokrywa śnieżna 70-100 dni.
Oprócz wymienionych już niskich temperatur należy wymienić znacznie więcej dni z przymrozkiem, w Olecku jest 139, podczas gdy w Warszawie 112, a w Świnoujściu - tylko 80.
Zabezpieczenie się przed mrozami, wiatrem i opadami wymagało już większego wysiłku. Związane było z koniecznością budowy solidnych domów mieszkalnych i budynków dla zwierząt gospodarskich. Długie i ostre zimy sprawiały, że troska o odpowiedni opał stanowiła jeden z podstawowych elementów ludzkiej egzystencji. Dostarczały go tradycyjnie okoliczne lasy. Drewno stanowiło przez długie lata podstawowy materiał budowlany i opałowy. W niektórych wsiach wydobywano torf, węgiel stanowił znacznie droższy materiał opałowy i na ogrzewanie nim mieszkań mogli pozwolić sobie tylko zamożniejsi. Byli i tacy, którzy zbierali susz leśny i z utęsknieniem wyczekiwali na mazurską wiosnę.
O mroźnych zimach świadczą wspomnienia mieszkańców
W styczniu 1929 r. przez kilka dni padał śnieg, jakby natura chciała się przygotować na to, co miało nadejść, ponieważ chciała uchronić się przed lodowatą falą, która nadciągała z Syberii. Każdy dzień przynosił wtedy silniejszy mróz. Wielu patrząc na termometr każdego dnia uważało, że może jeszcze się pogorszyć.
Temperatury z dnia na dzień spadały coraz niżej i pewnego rano 9 lutego 1929 roku - osiągnięto punkt, w którym zawiodły termometry rtęciowe. Dzieje się tak, ponieważ rtęć krzepnie w temperaturze 38,83 stopni Celsjusza. Od tego momentu termometr rtęciowy nie działa prawidłowo. Mieszkańcy, którzy mieli termometr alkoholowy za oknem mogli odczytać najniższą temperaturę w Olecku - wynosiła - 42 stopnie. Werner Bergengruen, Wspomnienia ciężkiej zimy 1928/29, Treuburger Heimatbrief nr 38.
Miniona zima była bardzo, bardzo mroźna i śnieżna. Termometr wskazywał -35 °C w różnych dniach. Zaczęło się mniej więcej w połowie grudnia i mroziło nieprzerwanie do połowy marca. Przez wiele dni były ciężkie zamiecie śnieżne. 2 kwietnia gospodarz Schreiber z Szeszek odwiózł saniami żonę i dziecko na stację kolejową w Kowalach. Gerhard Biallas, Wspomnienia z Szeszek z 1929 r., Treuburger Heimatbrief nr 34.
Najniższe zanotowane temperatury w stacji meteorologicznej to:
16 stycznia 1893 roku -36,4 °C,
09 lutego 1929 roku -42,0 °C,
w marcu 1940 roku -38,0 °C.Na podstawie Treuburger Heimatbrief Nr. 25.
Tu notowano najniższe temperatury spośród wszystkich miejscowości położonych na terenach do 1000 m nad poziomem morza. Jako skrajne temperatury przyjęto dla Olecka – latem 34°C, a zimą -36,4°C; tak więc maksymalna amplituda temperatury wynosi tu 70,4°C. Ch. Grigat: Die Geschichte des Kreises Treuburg. Treuburg 1938
|
|
|
